👩🎓 PROFESSIONELE ONTWIKKELING
De meest gekke dingen hebben Corrie en Madeleine Broks al gehoord en gezien in de zorg. Zeker als het gaat om feedback geven. Tijdens Hét Secretaressecongres in november kruipen ze in de huid van hun alter ego’s Tonny en Tiny om te laten zien wat er gebeurt én hoe het anders kan.
Tekst Naomi van Esschoten | 12 mei 2025
Tonny telt de maanden af tot haar pensioen. Ze is tegen elke vorm van vernieuwing, doet het op haar eigen manier, laat vervelende klussen liggen voor anderen en ze is behoorlijk ontevreden over… nou, over wat niet? ‘Iedereen herkent Tonny’, lacht Madeleine Broks. ‘Ze is geen slecht mens, maar haar gedrag zorgt er wel voor dat het vervelend is om met haar samen te werken. Moeder Corrie Broks: ‘En dat moet je haar toch een keer vertellen. Ook als je een Tiny bent, die juist positief is, maar ook bescheiden.’
Waar het schuurt
Al bijna twintig jaar staan moeder en dochter op het podium met hun ‘spiegeltheater’. ‘Niets van wat we spelen is verzonnen’, zegt Madeleine. ‘We putten uit tientallen jaren ervaring in zorg, welzijn en onderwijs. We interviewen mensen, van arts tot schoonmaker, om te weten wat er speelt en waar het schuurt.’ Secretaresses in de zorg zitten vaak in een lastige positie, merken moeder en dochter. Corrie: ‘Secretaresses zien alles, zijn het eerste aanspreekpunt bij klachten en vangen van alles op, maar tegelijkertijd kunnen ze niet altijd iets zeggen. Ze moeten schipperen tussen patiënt, arts en collega.’
“Het kan doodeng zijn om je tegen een ‘meerdere’ of collega met grote mond uit te spreken”
Doodeng
Dat maakt het onderwerp van de voorstelling, feedback geven en ontvangen, ook zo relevant’, vindt Madeleine. ‘Secretaresses hebben een dienstbare functie. Vaak is er een hiërarchische verhouding met de arts. Dan is het lastig om het gesprek aan te gaan. Je wilt toch voor diegene blijven werken. Dat geldt ook voor de collega die goed in het team ligt of een grote mond opzet: het kan doodeng zijn om je tegen diegene uit te spreken.’
Muisstil
In hun theater komt dat goed naar voren. Corrie: ‘Mijn typetje Tonny zegt alles wat mensen denken, maar niet durven uitspreken. En door herkenbare situaties te spelen, raken we mensen. Vaak is het lachen, maar soms is de zaal ook muisstil.’ Madeleine: ‘Mijn moeder durft meer te zeggen, ik breng als tegenpool dan de scherpte en het kader. En op het podium pikken we elkaars signalen moeiteloos op. We improviseren soms zelfs ter plekke nieuwe scènes, als we iets interessants horen op een congresdag.’
Roddelen
Maar hun boodschap blijft hetzelfde. ‘Feedback geven betekent eerlijk de kale waarheid zeggen, maar wel vanuit het hart, zegt Madeleine. ‘De sleutel is om aan te geven dat je graag fijn wilt samenwerken, en te vertellen wat bepaald gedrag met jou doet.’ Corrie: ‘Hoe vaak gebeurt het niet dat je met een collega staat te roddelen over een collega of hoofdpijn van haar krijgt. En als ze langsloopt, vraag je poeslief hoe haar weekend was geweest. Maar als je over haar kunt roddelen, kun je ook met haar om de tafel gaan.’
Opstaan voor jezelf
Of dat altijd iets brengt? Daarin zijn Corrie en Madeleine realistisch. Corrie: ‘We pretenderen niet dat je iets leert van onze voorstelling. Wel dat je dankzij de mix van humor, herkenning en confrontatie een stap durft te zetten. Maar niet iedereen ontvangt feedback goed.’ Madeleine: ‘Toch levert het altijd groei voor jezelf op. Als je iets uitspreekt wat je dwarszit, klaart er iets op. Misschien niet bij de ander, maar wel bij jezelf. Geen verborgen agenda meer. Al sta je maar één keer op voor jezelf: dat is al winst.’