Sportschool voor je geest

Een goede gezondheid begint niet in de sportschool maar in je hoofd, is de stellige overtuiging van trainer, spreker en auteur Wouter de Jong. Tijdens het Secretaressecongres neemt hij je mee naar zijn ‘Sportschool voor de geest’ en laat hij je zien hoe je met meer balans en energie kunt leven en je mentale conditie kunt verbeteren. Wat hij daar precies mee bedoelt, vertelt hij in dit interview.

Tekst Ellen Smink

Volgens de aankondiging is jouw ‘Sportschool voor je geest’ als een proteïneshake voor je hersenen. Wat moeten we ons daarbij voorstellen?
“Een goede gezondheid begint in je hoofd niet in sportschool. Als we aan gezondheid denken, denken we al snel aan sporten of gezonder leven. Maar om te profiteren van die sportschool moet je niet alleen je spieren trainen en onderhouden maar ook je hersens. Een betere wereld begint in je hoofd. De geest is de basis van waaruit je alles doet. Als je geest scherper is en meer helder, is het veel makkelijker om je ambities te realiseren. Je geest zorgt ervoor dat je naar de sportschool gaat, maar ook dat je van die bonbons afblijft. Dus op het moment dat die geest meer in orde is en beter werkt, is het veel makkelijker om jezelf op de juiste manier te motiveren en te corrigeren. Als jij je thuis voelt in je eigen bovenkamer, voel je je overal thuis, in welke omstandigheden je ook verkeert. Je geest neem je overal mee.”

Mindgym voor je geest dus, zoals ook de titel is van een van je boeken.
“Inderdaad. Zoals je in de sportschool heel veel fitnessapparaten hebt, zo zijn er ook heel veel technieken om je geest te trainen en positiever te beïnvloeden. Juist omdat je daarvan een breed scala hebt, kan je kiezen wat er op een bepaald moment bij jou aansluit om een meer heldere, scherpe geest te krijgen. Uit onderzoek weten we wat onze hersenen effectief en gelukkig maakt. Hiervoor zijn vier afzonderlijke breincircuits verantwoordelijk: het aandachtcircuit, dat ons in staat stelt onze focus vast te houden, het veerkrachtcircuit, waarmee we snel kunnen herstellen van negatieve gemoedstoestanden, het positiviteitcircuit en het altruïsmecircuit, ofwel het onbaatzuchtigheidcircuit waardoor we kunnen geven. Om een gelukkiger brein te vormen kan je deze circuits, die los van elkaar opereren, net als je spieren trainen.”

Hoe trainen we die breincircuits dan?
“Je kunt bij het veerkrachtcircuit bijvoorbeeld meer compassie voor jezelf trainen. Dat kan op verschillende manieren, zoals schrijfoefeningen, audio-opnamen of meditaties. Wat doe je bijvoorbeeld om jezelf te motiveren? Kijk eerst eens welke woorden je naar jezelf gebruikt. Er is een onderzoek geweest onder mensen die wilden stoppen met snoepen. Van de groep die tegen zichzelf zei: ik mag niet snoepen hield 16 procent het uiteindelijk een bepaalde tijd vol. Van de groep die zei ik ga niet snoepen hield 80 procent het vol. Het verschil zat hem puur in het woordje mag of ga. Bij het woordje ‘mag’ zie je het bestraffende vingertje. Bij ‘ik ga niet snoepen’ gebruik je meer coachende woorden wat bij mensen veel beter werkt. Ook aandacht kun je trainen. Daardoor krijg je meer zelfinzicht en zelfbeheersing. Besteed je nog wel aandacht aan dat wat je het allerbelangrijkst vindt? Veel mensen vinden het verkwanseling van hun tijd dat ze zoveel op hun telefoon kijken. Als jij dat ook vindt, schrijf dan het woord ‘Aandacht’ op je swipe duim. Elke keer als je je telefoon mindless wil openswipen, lees je eerst dat woordje. Door dat te lezen, maak je bewust de beslissing of je wel of niet op je telefoon wil kijken. Het gaat er dus niet om of je niet mag kijken, maar of je bewust de beslissing neemt om te kijken; een mini-workout voor je aandacht dus.”

Je hebt rechten gestudeerd en was ook een aantal jaren acteur. Het lijkt ver af te staan van je huidige passie. Vanwaar die overstap?
“Na mijn studie tot jurist en mijn opleiding aan de Amsterdamse toneelschool werkte ik een aantal jaren als acteur in onder andere GTST en Villa Achterwerk. Mijn passie voor hoe je je geest kunt beïnvloeden ontstond toen ik jaren geleden zelf niet goed in mijn vel zat. Ik ging toen op zoek naar technieken waardoor ik mij mentaal fitter zou gaan voelen. Daar raakte ik vervolgens zo door begeisterd dat ik er alles van wilde weten en die kennis ook wilde uitdragen. In 2012 volgde ik een post-hbo-opleiding tot mindfulnesstrainer en een vervolg daarop aan de Vrije Universiteit. Nog steeds volg ik opleidingen om mezelf in dit onderwerp te bekwamen en te inspireren”

“Zoals elk mens gezonde voeding en beweging nodig heeft, zo is het ook belangrijk dat je ervoor zorgt dat je een flexibele geest krijgt en behoudt. Die krijg je door mentaal te sporten. We verbazen ons erover dat in de middeleeuwen voedsel nog niet werd gelinkt aan gezondheid. In de jaren vijftig bedacht men nog: ‘Waarom heeft die zo’n haast, vast zijn trein gemist’, als er een jogger door het park liep. Tegenwoordig is het heel normaal dat we letten op wat we eten en dat we onze spieren trainen. Gelukkig krijgt een derde revolutie steeds meer voet aan de grond: mentaal sporten. Een overweldigende stroom wetenschappelijk bewijs laat zien dat mentale training hét recept is voor een zinvoller en plezieriger leven (en een betere wereld). Over tien jaar is aan mindgym doen (hopelijk) net zo normaal als je tanden poetsen. Zodat je, als je niet mentaal sport, anderen vinden dat je uit je hoofd gaat stinken.

Wil je meer van dit onderwerp weten?
Tijdens hét Secretaressecongres op 31 augustus geeft Wouter de Jong een lezing over dit onderwerp, met tips om je mentale conditie te verbeteren.